ODDZIAŁ KARTOGRAFICZNY

Historia

Komisji Kartograficznej PTG oraz

Oddziału Kartograficznego PTG

 

Poniższy tekst przygotowano na podstawie opracowania Jerzego Ostrowskiego z 2017 roku

(z uzupełnieniami)

 

Komisja Kartograficzna

Polskiego Towarzystwa Geograficznego

(1966–2000)

 

Wśród działających w przeszłości w Polskim Towarzystwie Geograficznym tak zwanych komisji problemowych, powstała w 1966 r. i rozwiązana z jej własnej inicjatywy po 35 latach aktywności Komisja Kartograficzna wyróżnia się nie tylko szczególnie bogatym dorobkiem, ale również nietypową procedurą powołania oraz specyficzną – zwłaszcza w pierwszych latach istnienia – strukturą organizacyjną.

 

Na początku warto podkreślić, że Komisja Kartograficzna nie tylko należała do najstarszych podobnych jednostek organizacyjnych PTG, tworzonych od połowy lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, ale swoimi tradycjami sięgała aż do pierwszych miesięcy istnienia Towarzystwa, jeszcze przed odzyskaniem niepodległości w 1918 roku. Otóż jedną z pięciu komisji, powołanych wówczas przez pierwszy Zarząd Główny PTG, była Komisja Kartograficzna, której przewodniczył astronom Jan Krassowski, profesor Wolnej Wszechnicy Polskiej. Komisja ta została jednak w następnym roku rozwiązana z powodu braku środków na prowadzenie planowanych prac. Zdołała jednak zainicjować akcję, kontynuowaną następnie przez Zarząd Towarzystwa, mającą na celu scentralizowanie wszelkich prac geodezyjnych i kartograficznych w Polsce w jednej instytucji państwowej, czego jednak w ówczesnych warunkach nie udało się zrealizować (B. Olszewicz 1968).

 

Początki „oddolnego” organizowania się kartografów w ramach Polskiego Towarzystwa Geograficznego, czego efektem było utworzenie działającej do końca ubiegłego stulecia Komisji Kartograficznej, przypadają na rok 1964. A był to rok w polskiej powojennej kartografii bardzo ważny. Przede wszystkim Polska została przyjęta do Międzynarodowej Asocjacji Kartograficznej (MAK), na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej powstał trzeci (po Warszawie i Wrocławiu) uniwersytecki zakład kartografii, wreszcie rozpoczęła działalność bardzo później aktywna Sekcja Kartograficzna Stowarzyszenia Geodetów Polskich. W Warszawie liczna grupa geografów ze specjalizacją kartograficzną pracowała w redakcjach Państwowego Przedsiębiorstwa Wydawnictw Kartograficznych, Wojskowych Zakładów Kartograficznych (gdzie opracowywano wielki Atlas Świata Służby Topograficznej Wojska Polskiego), Instytutu Geografii PAN (w której redagowano Narodowy Atlas Polski) oraz Państwowego Wydawnictwa Naukowego, do których należy dodać zespół pracowników naukowo-dydaktycznych Katedry Kartografii Uniwersytetu Warszawskiego.

 

To właśnie z inicjatywy trzech stołecznych kartografów, absolwentów tego uniwersytetu: Wiesława Kaprowskiego (Katedra Kartografii UW), Henryka Górskiego (Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych) i Jerzego Ostrowskiego (Instytut Geografii PAN) Walne Zebranie Członków Oddziału Warszawskiego PTG w dniu 11 czerwca 1964 r. uchwaliło utworzenie w tym Oddziale Sekcji Kartograficznej oraz zatwierdziło jej ramowy statut i program. Zebranie organizacyjne Sekcji, do której zgłosiło się początkowo 45 osób, odbyło się 12 listopada 1964 r. Wybrano wówczas 6-osobowy zarząd z W. Kaprowskim jako przewodniczącym i Sekcja przystąpiła do systematycznej działalności informacyjnej i popularyzatorskiej w zakresie kartografii, prowadzonej głównie w formie otwartych zebrań dla wszystkich członków PTG.

 

Zachęcone przykładem Oddziału Warszawskiego, również inne oddziały Towarzystwa skupiające większe grupy kartografów przystąpiły do organizowania sekcji kartograficznych. Najpierw, już w grudniu 1964 r. powstała sekcja w Oddziale Wrocławskim, kierowana przez Władysława Migacza z Zakładu Kartografii Uniwersytetu Wrocławskiego, do której wstąpiło 30 osób, a po trzech miesiącach, w lutym 1965 r. sekcja w Oddziale Lubelskim, licząca 12 członków pod przewodnictwem Franciszka Uhorczaka z Katedry Kartografii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Nieco później, już po utworzeniu Komisji Kartograficznej, powstały sekcje w Krakowie (marzec 1968) i Gdańsku (listopad 1971), przy czym były to wspólne sekcje fotointerpretacyjno-kartograficzne.

 

Rozpoczęcie działalności przez kilka sekcji kartograficznych przy oddziałach Towarzystwa zrodziło pomysł powołania ich zarządu ogólnopolskiego, który zajmowałby się koordynacją ich prac, organizowaniem imprez o zasięgu krajowym oraz mógłby reprezentować polską kartografię geograficzną na forum międzynarodowym. Złożony przez W. Kaprowskiego w imieniu Sekcji przy Oddziale Warszawskim „Wniosek o utworzenie Sekcji Kartograficznej przy Wydziale Spraw Naukowych Zarządu Głównego PTG” został rozpatrzony w czerwcu 1965 r. na plenarnym posiedzeniu Zarządu Głównego, który uchwalił utworzenie takiej ogólnopolskiej sekcji, ale sprawę jej ostatecznego powołania i składu odłożono do wybrania przez nią zarządu oraz decyzji Walnego Zebrania Delegatów Towarzystwa. Kolejnym posunięciem było zebranie organizacyjne Sekcji 26 października 1965 r. w Warszawie z udziałem 14 zaproszonych osób, w tym trzech przewodniczących sekcji „oddziałowych”. Wybrano wówczas jej 5-osobowy zarząd ze wskazaniem W. Kaprowskiego jako przewodniczącego.

 

Po tym zebraniu trzy sekcje kartograficzne w oddziałach terenowych nadal realizowały swoje programy, natomiast do sprawy ich formalnej integracji powrócono dopiero na Walnym Zebraniu Delegatów we Wrocławiu 10 października 1966 roku. Na zgromadzeniu tym podjęto istotną decyzję, mianowicie w miejsce wybranego prawie przed rokiem Zarządu Sekcji Kartograficznych powołano Komisję Kartograficzną Polskiego Towarzystwa Geograficznego. okazało się bowiem, że tworzenia sekcji o zasięgu ogólnokrajowym nie przewidywał ówczesny statut PTG (można było je powoływać tylko w oddziałach), zezwalał natomiast na tworzenie – obok Wydziału Spraw Naukowych i Wydziału Spraw Geografii Szkolnej – „również innych specjalnych wydziałów i komisji”. Powołana na tej właśnie podstawie Komisja Kartograficzna przejęła obowiązki i uprawnienia dotychczasowego Zarządu Sekcji Kartograficznych. Na jej przewodniczącego został zaproponowany przez ówczesnego przewodniczącego Zarządu Głównego PTG Jerzego Kondrackiego i wybrany Lech Ratajski z Katedry Kartografii Uniwersytetu Warszawskiego. Razem z wybranymi rok wcześniej członkami Zarządu Sekcji Komisja liczyła zatem sześć osób, a za początek jej formalnego istnienia przyjęto właśnie dzień 10 października 1966 roku.

 

Bezpośrednio po powołaniu działania Komisji Kartograficznej ograniczały się do sprawozdawczości oraz reprezentowania spraw sekcji kartograficznych w oddziałach wobec Zarządu Głównego. Pierwszym przejawem jej aktywności było zorganizowanie wspólnego wyjazdu polskich kartografów na III Konferencję Międzynarodowej Asocjacji Kartograficznej w Amsterdamie w kwietniu 1967 roku. Kilka miesięcy później wznowiono podjęte w 1965 r. starania o uruchomienie własnego periodyku kartograficznego. Uwieńczenie powodzeniem tych starań było niewątpliwie dużym sukcesem Komisji. Dalszym przejawem jej działalności stała się Ogólnopolska Konferencja Kartografii Tematycznej (uznana później za I Ogólnopolską Konferencję Kartograficzną) w maju 1968 r. w Lublinie, zorganizowana pod egidą Komisji przez lubelską sekcję wspólnie z Katedrą Kartografii UMCS. W czasie tej konferencji odbyło się posiedzenie Komisji, rozszerzone o przedstawicieli poszczególnych sekcji i centralnych instytucji kartograficznych, na którym oceniono krytycznie jej dotychczasową działalność, nakreślono plan pracy oraz wybrano (w tajnym głosowaniu) nowy zarząd. Przewodniczącym został Lech Ratajski, sekretarzem J. Ostrowski, a na członków zarządu powołano przewodniczących sekcji oraz przewodniczącego Podkomisji Terminologii Kartograficznej.

 

Na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego zarządu we wrześniu 1968 r. ustalono, że Komisję Kartograficzną PTG tworzy ogół kartografów zrzeszonych w sekcjach oddziałowych, a stojący na czele Komisji zarząd będzie wybierany przez jej członków na okresy trzyletnie. Tak rozumiana Komisja liczyła wówczas łącznie aż 143 członków, w tym 96 w sekcji warszawskiej, 30 we wrocławskiej i 17 w lubelskiej. Za główne cele Komisji, które okazały się być aktualne przez ponad trzy dziesięciolecia, uznano wówczas wymianę doświadczeń i wyników prac między uniwersyteckimi ośrodkami kartograficznymi, organizację imprez o charakterze ogólnopolskim, podejmowanie prac dokumentacyjnych i koordynacyjnych poprzez działalność podkomisji i zespołów roboczych, organizowanie udziału polskich kartografów w imprezach międzynarodowych oraz popularyzację kartografii – głównie przez akcję odczytową w sekcjach i publikacje na łamach „Polskiego Przeglądu Kartograficznego”. Na zebraniu tym postanowiono również, że raz do roku będą odbywać się ogólnopolskie konferencje kartograficzne, a ich organizatorami będą kolejno poszczególne sekcje Komisji przy współudziale katedr lub zakładów kartografii uniwersytetów.

 

Ustalenia tego zebrania zaowocowały w następnych latach utrwaleniem się kilku podstawowych form działalności Komisji, które zostaną omówione niżej. W tym miejscu zaś prześledźmy do końca zmiany organizacyjne i personalne, jakie miały miejsce w całym okresie istnienia zespołu. Pierwszą taką zmianą było utworzenie w końcu 1968 r. wspomnianej już Sekcji Kartografii i Fotointerpretacji przy Oddziale PTG w Krakowie pod przewodnictwem Kazimierza Trafasa, dzięki czemu liczba członków Komisji wzrosła do 151.

 

Wybory zarządu na kolejnym zebraniu sprawozdawczo-wyborczym Komisji we wrześniu 1971 r. pozostawiły przewodnictwo w rękach L. Ratajskiego; jego zastępcą wybrano F. Uchorczaka, a sekretarzem W. Kaprowskiego. W listopadzie tego samego roku istniejącą w Gdańsku Sekcję Fotointerpretacji przekształcono na Sekcję Kartograficzno-Fotointerpretacyjną. Mimo tego jednak, w wyniku akcji weryfikacyjnej przeprowadzonej we wszystkich sekcjach, liczba członków Komisji w końcu 1971 r. uległa zmniejszeniu do109.

Nowy statut PTG, uchwalony w czerwcu 1972 r., położył kres panującej od kilku lat dowolności w trybie powoływania i organizacji komisji problemowych. W związku z tym dotychczasowy Zarząd Komisji Kartograficznej został rozwiązany, a Zarząd Główny Towarzystwa we wrześniu tego roku powołał Komisję w nowym sześcioosobowym składzie, który miał być uzupełniony trzema przewodniczącymi sekcji przy oddziałach. Jej zebranie organizacyjne odbyło się we wrześniu 1972 r. Przede wszystkim postanowiono zwrócić się do Zarządu Głównego o dokooptowanie pięciu członków i powiększenie tym samym składu Komisji do 14 osób. Wybrano ponadto trzyosobowy zarząd: przewodniczącym został wybrany ponownie L. Ratajski, zastępcą przewodniczącego J. Ostrowski, a sekretarzem W. Kaprowski.

 

Po upływie pierwszej kadencji nowego zarządu, we wrześniu 1975 r. odbyło się kolejne zebranie sprawozdawczo-wyborcze, na którym Lech Ratajski, zaangażowany (jako wiceprezydent i przewodniczący Komisji Przekazu Kartograficznego) na forum Międzynarodowej Asocjacji Kartograficznej, poprosił o zwolnienie z funkcji przewodniczącego. W związku z tym nowy zarząd Komisji wybrano w następującym składzie: J. Ostrowski – przewodniczący, Danuta Markowska – zastępczyni przewodniczącego i W. Kaprowski – sekretarz. W czasie swojej kadencji zarząd ten zaangażował się przede wszystkim w przywrócenie zaniechanej w poprzednich latach corocznej częstotliwości ogólnopolskich konferencji kartograficznych oraz we współpracę z Sekcją Kartograficzną Stowarzyszenia Geodetów Polskich.

 

We wrześniu 1978 r. w wyniku kolejnych wyborów na czele Komisji stanął zarząd w składzie: Jacek Pasławski – przewodniczący, D. Markowska – zastępczyni przewodniczącego i H. Górski – sekretarz. Był to, jak się okazało, ostatni zarząd Komisji działający w Warszawie, jego przewodniczący wystąpił bowiem z inicjatywą przenoszenia władz Komisji kolejno do innych ośrodków kartograficznych kraju, w pierwszej kolejności do Wrocławia. Pomysł ten spotkał się z przychylnym przyjęciem uczestników zebrania sprawozdawczo-wyborczego we Wrocławiu w listopadzie 1981 r., na którym na przewodniczącego zarządu wybrano Władysława Pawlaka, a na sekretarza Elżbietę Nowak-Ferdhus (oboje z Zakładu Kartografii Uniwersytetu Wrocławskiego). Ponadto członkami zarządu Komisji zostali wybrani Jerzy Mościbroda (Zakład Kartografii UMCS), J. Pasławski i J. Ostrowski. Zarząd Komisji w tym składzie pełnił swoją funkcję przez dwie kadencje, przy czym w 1984 r. powiększono liczbę jej członków do 25. Główną zasługą „wrocławskiego” zarządu Komisji była niewątpliwie zgłoszona w 1983 r. inicjatywa organizowania corocznych szkół kartograficznych, realizowana dość konsekwentnie od 1985 roku.

 

Kierując się podobnymi intencjami jak sześć lat wcześniej, na następne dwie kadencje zarząd Komisji został przeniesiony do Krakowa, gdzie w wyniku wyborów w listopadzie 1987 r. Kazimierz Trafas został przewodniczącym, a Janusz Szewczuk sekretarzem (obaj z Zakładu Kartografii i Teledetekcji UJ); na zastępcę przewodniczącego wybrano J. Ostrowskiego, na członków zarządu zaś Marię Pelczar i W. Pawlaka. W 1990 r. nastąpiły pewne zmiany w „pozakrakowskiej” części zarządu: J. Ostrowskiego zastąpił Mieczysław Sirko, a Marię Pelczar Marek Baranowski (IGiK). Kolejnemu powiększeniu uległ skład Komisji, która w latach 1990–1993 liczyła 30 członków.

Ostatnią „siedzibą władz” w 35-letniej egzystencji Komisji okazał się być Lublin, bowiem na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym w Warszawie we wrześniu 1993 r. dokonano kolejnej przeprowadzki, wybierając na przewodniczącego Mieczysława Sirkę, a na sekretarza Krzysztofa Kałamuckiego (obaj z Zakładu Kartografii UMCS). Członkami zarządu zostali wybrani M. Baranowski, W. Pawlak, Cz. Sworowski i K. Trafas, spośród których dwa miesiące później M. Baranowski został wybrany zastępcą przewodniczącego. Jednocześnie na wrześniowym zebraniu podjęto próbę odmłodzenia składu całej Komisji, licząc na ożywienie w ten sposób jej aktywności, przez dokooptowanie 13 nowych członków. Jak się jednak okazało, posunięcie to nie przyniosło spodziewanych skutków i w wyniku przeprowadzonej trzy lata później weryfikacji ustalono ostatecznie, że Komisja liczy 28 osób, spośród których (po śmierci B. Winida i J. Kondrackiego) do końca formalnego istnienia zespołu dotrwało 26.

 

Tradycyjnie już – po trzech latach, we wrześniu 1996 r. przeprowadzono kolejne, jak się okazało ostatnie wybory władz Komisji i także zgodnie z kilkunastoletnią tradycją pozostawiono na drugą kadencję zarząd w tym samym ośrodku akademickim. Nastąpiła jedynie zmiana zastępcy przewodniczącego – została nim Wiesława Żyszkowska, a na członków zarządu wybrano M. Baranowskiego, Tadeusza Chrobaka (AGH w Krakowie) i J. Ostrowskiego.

 

Tak jak „wrocławski” okres Komisji kojarzy się jej byłym członkom z uruchomieniem instytucji szkól kartograficznych, tak zasługą „Lubliniaków” było doprowadzenie do nadania wyższej rangi i większej samodzielności zrzeszającej kartografów jednostce organizacyjnej. Po kilkuletnich dyskusjach na kończącym kolejną kadencję Komisji zebraniu sprawozdawczo-wyborczym 14 października 1999 r. w Słupsku podjęto decyzję o jej rozwiązaniu i powołaniu „tematycznego” Oddziału Kartograficznego PTG. Mimo że już na tym zebraniu wybrano jego władze, to z powodu przeciągających się formalności Oddział został zarejestrowany dopiero 3 lipca 2000 r., w związku z czym Komisja działała nieformalnie jeszcze przez pół roku i do jej dorobku zaliczono również zorganizowaną w marcu tego roku X Szkołę Kartograficzną we Wrocławiu.

 

Pełny wykaz składów wszystkich dwunastu zarządów Komisji Kartograficznej tutaj,

 

 

 

 

Geneza i działalność Oddziału Kartograficznego
Polskiego Towarzystwa Geograficznego (2000–2017)
 

 

Powołany formalnie pod obecną nazwą w kwietniu 2000 r. Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego jest bezpośrednim spadkobiercą działającej od połowy lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku bardzo aktywnej Komisji Kartograficznej. Co więcej, to właśnie w zarządzie tej Komisji powstała w połowie lat dziewięćdziesiątych inicjatywa jej rozwiązania i zastąpienia jednostką organizacyjną z szerszymi uprawnieniami, większym stopniem samodzielności finansowej oraz innym trybem przyjmowania członków i wyboru władz.

Należy zacząć od przypomnienia, że z pierwszym postulatem w tej sprawie ówczesny przewodniczący Komisji Kartograficznej Mieczysław Sirko wystąpił na jej plenarnym zebraniu w czasie IX Szkoły Kartograficznej w Komorowie koło Ostrowi Mazowieckiej w październiku 1994 r., informując o zaoferowanej przez Zarząd Główny PTG możliwości powstania oddziałów „tematycznych” obok terenowych, z czego skorzystały już wcześniej mające przedtem status komisji Klub Polarny (w 1985 r.) i Klub Teledetekcji (w 1990 r.). Dyskusja na temat ewentualnego powołania w miejsce Komisji oddziału, nazwanego roboczo Asocjacją Kartograficzną PTG, zakończyła się wówczas jedynie zaleceniem zasięgnięcia w tej sprawie opinii większej grupy kartografów. Z kolei na plenarnym zebraniu w Poznaniu w listopadzie 1997 r. zobowiązano zarząd do podjęcia rozmów z władzami PTG w sprawie powołania oddziału i przedstawienia ich wyników na następnym posiedzeniu Komisji. Wreszcie na plenarnym zebraniu w Kazimierzu Dolnym 8 października 1998 r. Komisja po dyskusji poparła jednomyślnie wniosek o jej przekształcenie w Asocjację Kartograficzną Polskiego Towarzystwa Geograficznego i zobligowała zarząd do doprowadzenia tej sprawy do końca. Na podstawie złożonego w marcu 1999 r. wniosku Komisji Zarząd Główny PTG na swoim plenarnym posiedzeniu w Łodzi 8 września tego samego roku wyraził zgodę na taką zmianę organizacyjną, otwierając tym samym drogę do wszczęcia niezbędnych procedur: wyboru władz, wypełnienia deklaracji członkowskich, rejestracji w sądzie i uzyskania konta bankowego.

W tej sytuacji zamykające kolejną kadencję zarządu plenarne zebranie sprawozdawczo-wyborcze Komisji Kartograficznej w Słupsku 14 października 1999 r. stało się jednocześnie zebraniem założycielskim nowego oddziału z wyborami jego zarządu spośród obecnych na nim członków Komisji i kilku zaproszonych gości. Ponadto na spotkaniu tym, szczegółowo zrelacjonowanym przez ostatniego sekretarza Komisji K. Kałamuckiego (2000), postanowiono wystąpić do władz Towarzystwa o odstąpienie od zaproponowanej pierwotnie i przyjętej już przez Zarząd Główny nazwy Asocjacja Kartograficzna PTG i jej zmianę na Oddział Kartograficzny PTG, aby nie kolidować, zwłaszcza w kontaktach z zagranicą – z nazwą istniejącego już od kilku miesięcy Stowarzyszenia Kartografów Polskich (po angielsku Association of Polish Cartographers). Ta pozornie niewielka zmiana wymagała odpowiedniej decyzji Zarządu Głównego, a że podjęto ją dopiero 6 kwietnia 2000 r., ostatecznie zarejestrowanie Oddziału Kartograficznego Polskiego Towarzystwa Geograficznego nastąpiło 3 lipca 2000 r. i od tego właśnie dnia liczy się formalnie jego działalność.

Mimo innej formuły organizacyjnej, działalność Oddziału była od początku i jest nadal w zasadzie kontynuacją prawie wszystkich form pracy, które były zainicjowane a następnie kultywowane ponad trzy dekady przez Komisję Kartograficzną PTG. Z tego także względu poniższy zwięzły przegląd tych i nowych form działalności Oddziału nawiązuje do zamieszczonego w innym miejscu tego tomu przeglądu dziejów i dorobku Komisji z omówieniem najpierw spraw organizacyjnych i personalnych, następnie konferencji i szkół kartograficznych, ewolucji kwartalnika „Polski Przegląd Kartograficzny”, wreszcie nowych inicjatyw oraz współpracy z innymi organizacjami i instytucjami z zamykającą całość próbą podsumowania i refleksji.

 

Przypomnienie działań Oddziału Kartograficznego PTG zacznijmy od podstawowych danych o jego członkach i zmieniających się regularnie zarządach. Już w czasie zebrania w Słupsku deklaracje przystąpienia do Oddziału złożyło 27 osób i to one wybrały pierwszy pięcioosobowy zarząd. W ciągu pierwszego roku liczba członków wzrosła do 43 i zwiększała się systematycznie, chociaż powoli do 2005 roku, w końcu którego Oddział liczył 69 osób; od tego momentu zaczęło członków ubywać, zarówno z przyczyn naturalnych (śmierci czterech weteranów), jak i z powodu powrotu kilku osób do swoich oddziałów terenowych (głownie lubelskiego). W efekcie Oddział Kartograficzny liczy obecnie 56 członków, w tym 39 w Warszawie (60% ogólnej liczby) i 12 we Wrocławiu (22%). Znamienna jest dzisiejsza struktura Oddziału jeśli chodzi o miejsce zatrudnienia jego członków i charakter wykonywanej przez nich pracy. Otóż dominują pracownicy wyższych uczelni (15) i innych instytutów naukowych (9) – razem 24 członków (44% ogółu), ale już za nimi plasują się emeryci (17 osób, 31%), niektórzy w zasadzie nieutrzymujący kontaktów z Oddziałem; kolejne grupy to pracownicy różnych firm, głównie wydawniczych (10 osób) oraz bibliotek i archiwów (4 osoby).

Pierwszy zarząd Oddziału, wybrany w Słupsku i traktowany do kwietnia 2000 r. przez Zarząd Główny jako tymczasowy, działał do czerwca 2003 r. w następującym składzie: Jacek Pasławski (Uniwersytet Warszawski) – przewodniczący, Władysław Pawlak (Uniwersytet Wrocławski) i Mieczysław Sirko (UMCS, Lublin) – zastępcy przewodniczącego, Wiesław Kaprowski (Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa) – sekretarz, Jerzy Siwek (UW) – skarbnik i Janusz Szewczuk (UJ) – członek. Skład ten uległ niewielkim zmianom w następnej kadencji 2003–2006, kiedy to M. Sirkę zastąpił Pavel Neytchev (Uniwersytet Gdański), a W. Kaprowskiego Jolanta Korycka-Skorupa (UW). Po jej upływie powrócono do tradycji, przestrzeganej od 1980 roku w Komisji Kartograficznej i postanowiono przenosić prezydium zarządu kolejno do innych ośrodków. Podobnie jak ćwierć wieku wcześniej, zaczęto te „przeprowadzki” od drugiego po Warszawie skupiska kartografów – Wrocławia. Propozycja ta spotkała się z aprobatą  członków i w czerwcu 2006 roku został wybrany nowy zarząd w składzie: Wiesława Żyszkowska (Uniwersytet Wrocławski) – przewodnicząca, Jacek Pasławski – zastępca przewodniczącej, Waldemar Spallek (UWr) – sekretarz, Dorota Borowicz (UWr) – skarbnik i Beata Medyńska-Gulij (UAM, Poznań) – członek zarządu. Tym razem zarząd pracował „z poślizgiem” prawie cztery lata, a w rezultacie wyborów w kwietniu 2010 roku kluczowe funkcje pozostały w tych samych rękach, jedynie Jacka Pasławskiego zastąpiła Jolanta Korycka-Skorupa. W wyniku wyborów w październiku 2012 r. prezydium zarządu powróciło do Warszawy, na przewodniczącego został bowiem wybrany Marek Baranowski (Instytut Geodezji i Kartografii). Dariusz Dukaczewski (także IGiK) objął funkcję sekretarza, Jerzy Siwek powrócił po dziewięciu latach na stanowisko skarbnika, a Pavel Neytchev został ponownie zastępcą przewodniczącego; z poprzedniego zarządu w jego nowym składzie pozostała tylko Jolanta Korycka-Skorupa. Raczej formalnością okazały się ostatnie wybory w czerwcu 2016 r., zgodnie bowiem z wieloletnią tradycją postanowiono przedłużyć dobrze ocenione funkcjonowanie dotychczasowego zarządu na drugą kadencję, tym razem bez żadnej zmiany w pełnionych funkcjach. Wykaz składów wszystkich dotychczasowych zarządów Oddziału Kartograficznego tutaj.

 

Jak już zaznaczono, w Oddziale kontynuowane są z powodzeniem trzy podstawowe formy działalności Komisji Kartograficznej, jakimi były ogólnopolskie konferencje, szkoły kartograficzne oraz redagowanie i współwydawanie „Polskiego Przeglądu Kartograficznego”.
Ogólnopolskie konferencje kartograficzne współorganizują, z zachowaniem ciągłości numeracji te same ośrodki uczelniane co przed 2000 rokiem, przy czym do dotychczasowych dołączył Uniwersytet Szczeciński. Utrzymano również tradycję organizowania co pięć lat w Warszawie konferencji z cyklu „Stan i perspektywy rozwoju polskiej kartografii”.

 

Kolejna z nich, a pierwsza współorganizowana przez Oddział, także tradycyjnie przy wsparciu finansowym Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii i aktywnym udziale Katedry Kartografii Uniwersytetu Warszawskiego, odbyła się w Warszawie w grudniu 2000 roku pod hasłem „Kartografia polska u progu XXI wieku”, a towarzyszyła jej doskonale przygotowana wystawa dorobku polskiej kartografii w latach 1918–2000.

 

W następnym roku Zakład Teledetekcji i Kartografii Morskiej Uniwersytetu Szczecińskiego zorganizował w Szczecinie konferencję na aktualny temat „Mapa w systemach komputerowych”. W 2002, 2006 i 2009 roku Stowarzyszenie Kartografów Polskich organizowało ogólnopolskie konferencje z cyklu „Zawód kartografa”, w związku z czym nie odbyły się już w tych latach konferencje Oddziału.

 

Natomiast w 2003 roku ośrodek krakowski, a konkretnie Zakład Kartografii i Teledetekcji UJ był głównym organizatorem konferencji poświęconej różnym aspektom kartografii turystycznej, która odbyła sie w Krakowie, a rok później odbyła się duża konferencja w Poznaniu pod hasłem „Kartografia tematyczna w kształtowaniu środowiska przyrodniczego”, odzwierciedlającym zainteresowania i tematykę badawczą jej głównego organizatora – Instytutu Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego UAM.

 

Na rok 2005 przypadła jak zwykle Katedrze Kartografii UW oraz Głównemu Urzędowi Geodezji i Kartografii współorganizacja kolejnej konferencji w Warszawie oceniającej aktualną kondycję naszej dyscypliny, tym razem pod pojemnym hasłem „Społeczna i edukacyjna rola kartografii w Polsce”.

 

Gospodarzem następnej, poświęconej współczesnym tendencjom w metodyce kartograficznej, był specjalizujący się od dawna w tej problematyce Zakład Kartografii UMCS w Lublinie, z tym że obradowano w pobliskim malowniczym Nałęczowie. Również poza swoją siedzibą, w nadmorskiej Ustce zorganizowały ostatnią w pierwszej dekadzie Oddziału konferencję, tym razem pod hasłem „Kartografia w regionie”, młody Zakład Kartografii i Zakład Ochrony Środowiska Akademii Pomorskiej w Słupsku.

 

Kolejna, wpisująca się już w dorobek drugiego dziesięciolecia działalności Oddziału, odbyła się, – jak zwykle w Warszawie co pięć lat – w październiku 2010 roku ,a jej bardzo aktualnym tematem była „Polska kartografia w dobie przemian metodycznych i technologicznych”.

 

Po dwuletniej przerwie kartografowie spotkali się w Poznaniu na konferencji zorganizowanej głównie przez niewielki, lecz aktywny zespół Zakładu Kartografii i Geomatyki UAM przy współpracy z Oddziałem Kartograficznym PTG i Oddziałem Wielkopolskim Stowarzyszenia Geodetów Polskich, przy czym tematem obrad była ważna dla twórców map „Pragmatyka w kartografii”. Również istotnym problemem efektywności prezentacji kartograficznej zajęli się w następnym roku uczestnicy XXXVI, a już dziesiątej współorganizowanej przez Oddział Kartograficzny konferencji w Warszawie (na warszawskich Bielanach), przygotowanej razem z Zakładem Kartografii UW oraz Instytutem Geodezji i Kartografii.

 

Rok 2014 z kolei zapisał się w pamięci zrzeszonych w PTG kartografów udziałem w konferencji w Toruniu, poświęconej głównie nowatorskim rozwiązaniom, wyrażonym w jej temacie „Kartografia w multimediach, multimedia w kartografii”, sprawnie zorganizowanej przez zespół Katedry Geomatyki i Kartografii UMK wspólnie z Oddziałem Kartograficznym i Oddziałem Toruńskim PTG oraz Urzędem Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

 

Podsumowująca kolejne pięciolecie konferencja w Warszawie w 2015 r. odbyła się tym razem pod modnym hasłem „Kartografia w społeczeństwie informacyjnym”. Współorganizatorami następnej, we wrześniu 2016 r., z przewodnim tematem „Wizualizacja kartograficzna w nauce i praktyce” były, oprócz Oddziału Kartograficznego PTG, Zakład Kartografii i Geomatyki UMCS, Oddział Lubelski PTG oraz Roztoczański Park Narodowy, a obradowano w Zwierzyńcu, gdzie mieści się siedziba jego dyrekcji.

 

Jesienią 2017 r. kartografowie spotkali się we Wrocławiu na jubileuszowej XL Ogólnopolskiej Konferencji Kartograficznej, której tematem była „Mapa w służbie nauki”, a głównym organizatorem Zakład Geoinformatyki i Kartografii Uniwersytetu Wrocławskiego. W kolejnym roku organizatorem XLI Ogólnopolskiej Konferencji Kartograficznej w Gdańsku była Pracownia Kartografii, Teledetekcji i Systemów Informacji Geograficznej Uniwersytetu Gdańskiego, a jej wiodącym tematem była "Funkcjonalność a estetyka map".

 

Ostatnia ogólnopolska konferencja kartograficzna zorganizowana przed pandemią 2020 roku była poświęcona tematyce"Generalizacji map w technologii cyfrowej". Odbyła się ona w Krakowie, a gospodarzami byli Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica oraz Komisja Geoinformatyki Polskiej Akademii Umiejętności.

W sumie na szesnastu konferencjach, których współorganizatorem był Oddział Kartograficzny PTG, wygłoszono 406 referatów (średnio ponad 25) i zaprezentowano 75 posterów (średnio po 5), a w każdej z nich uczestniczyło przeciętnie 104 osoby. Terminy, miejsca i tematyka obrad, liczba uczestników oraz liczba zaprezentowanych referatów i posterów wszystkich konferencji z lat 2000–2016 są zestawione w zamieszczonej obok tabeli 1. 

Pokłosiem poszczególnych konferencji były od początku lat siedemdziesiątych aż do 2005 roku kolejne tomy „Materiałów Ogólnopolskich Konferencji Kartograficznych”. Jednak po opublikowaniu efektownego i wartościowego tomu 26 z materiałami XXXI Konferencji  w Warszawie (Społeczna i edukacyjna rola... 2005, ryc. 3) zrezygnowano – ze względu na przepisy dotyczące punktacji za publikacje pracowników naukowych – z kontynuowania serii pod takim tytułem, a przeredagowane teksty referatów zaczęto wydawać jako zbiory recenzowanych artykułów w nowej serii „Prace i Studia Kartograficzne” z komitetem redakcyjnym na czele z Wiesławą Żyszkowską. W latach 2007–2013 ukazały się 4 tomy tej serii (uwzględnione w dołączonym wykazie literatury), kolejno z materiałami konferencji w Nałęczowie, Ustce, Warszawie i Poznaniu, zawierające w sumie teksty 74 artykułów. Po wydaniu tomu 4 z wynikami XXXV Konferencji w Poznaniu (ryc. 4) zrezygnowano, głównie z powodu trudności finansowych, również z tej obiecującej formy upowszechniania dorobku poszczególnych konferencji. Uczestnicy czterech ostatnich otrzymali wyłącznie broszury ze zwięzłymi streszczeniami referatów i prezentacji posterowych, a tylko kilkanaście referatów ich autorzy opublikowali jako artykuły lub notatki w różnych czasopismach.

*

W zasadzie corocznie, z wyjątkiem roku 2003, odbywają się zainicjowane jeszcze w 1985 roku przez W. Pawlaka i wznowione w 2000 roku po pięcioletniej przerwie szkoły kartograficzne – kilkudniowe kursy z wykładami, referatami i pokazami prowadzonymi przez zaproszonych kartografów (także zagranicznych) i specjalistów z różnych dziedzin pokrewnych. W ostatnich siedemnastu latach były one organizowane zawsze w różnych miejscowościach Dolnego Śląska przez Zakład Kartografii (od 2013 r. Zakład Geoinformatyki i Kartografii) Uniwersytetu Wrocławskiego przy wydatnym wsparciu finansowym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego i raczej symbolicznym wkładzie Oddziału Kartograficznego PTG. Począwszy od X Szkoły we Wrocławiu w marcu 2000 roku, firmowanej jeszcze przez Komisję Kartograficzną, ich wspólnym hasłem są „Główne problemy współczesnej kartografii” i taki był również tytuł serii starannie redagowanej i wydawanej w latach 2000–2011 przez Zakład Kartografii (do 2006 r. wspólnie z Pracownią Atlasu Dolnego Śląska) Uniwersytetu Wrocławskiego, z artykułami będącymi – podobnie jak w przypadku „Prac i Studiów Kartograficznych” – tym razem pokłosiem wykładów, wysłuchanych przez uczestników kolejnych szkół. Już pod egidą Oddziału Kartograficznego wrocławscy kartografowie najpierw pod kierunkiem W. Pawlaka, w latach 2007–2011 Wiesławy Żyszkowksiej, a od 2012 r. Tomasza Niedzielskiego, zorganizowali dotychczas 14 takich szkół, kolejno w Polanicy-Zdroju, Świeradowie-Zdroju, Lądku-Zdroju, Szklarskiej Porębie, Wałbrzychu (Książu), Wrocławiu i Krzyżowej koło Świdnicy, Legnicy, Zieleńcu (ryc. 5), Brunowie koło Lwówka Śląskiego, Wałbrzychu (Książu) i Świeradowie-Zdroju. Cieszą się one dużym powodzeniem wśród kartografów i przygotowujących się do tego zawodu studentów, a dodatkową ich atrakcją były włączane do programu interesujące wycieczki krajoznawcze. Zajęcia ostatnich trzech szkół, kierowanych przez T. Niedzielskiego, były prowadzone wyłącznie w języku angielskim z udziałem wykładowców zagranicznych, a ich tematyka – zgodnie z obecnym zakresem zainteresowań i działalności wrocławskiego zakładu – została rozszerzona na zagadnienia zastosowań teledetekcji i geoinformatyki. Podobnie jak w przypadku konferencji, daty, miejsca, liczby uczestników, wykładów i posterów oraz tematy poszczególnych szkół są zestawione chronologicznie w tabeli 2.

*

Powodem do dumy jest dla Oddziału, podobnie jak był przedtem dla Komisji, ukazujący się od 1969 roku kwartalnik „Polski Przegląd Kartograficzny”, ostatnio pod przetłumaczonym na język angielski tytułem „Polish Cartograpchical Review”. Redagowany niezmiennie przez prawie ten sam zespół, co w ostatnich latach Komisji, dzięki pozyskaniu w 2004 roku nowego sponsora w wydawnictwie Nowa Era zwiększył nie tylko objętość, ale i podniósł poziom edytorski, do czego przyczyniło się zwłaszcza przejście w 2007 roku na druk wielobarwny. Tak było do polowy roku 2014, kiedy to w redakcji, na której czele po rezygnacji Jacka Pasławskiego stanęła Beata Konopska, przystąpiono do modernizacji kwartalnika, związanej z koniecznością podporządkowania się wymaganiom wprowadzonej w 2011 r. parametryzacji czasopism naukowych. Efektem tych zabiegów jest wydawanie od 2015 r. artykułowej części „Przeglądu” w języku angielskim w formie elektronicznej pt. „Polish Cartograpchical Review”. Jego dotychczasowa polskojęzyczna papierowa postać z artykułami, notatkami, recenzjami, kroniką i nowościami literatury jeszcze w 2015 r. ukazała się pod polskim tytułem, a od 2016 r. wychodzi jako półrocznik już z tytułem angielskim i umieszczoną pod nim informacją, że jest to „Suplement w języku polskim”. Mimo tych przemian, wpływających na dostępność i międzynarodową rangę czasopisma, struktura jego przeznaczonej dla polskiego czytelnika wersji, wzajemne proporcje objętości jej głównych części oraz tematyka artykułów, notatek i recenzji pozostały w zasadzie bez zmiany, jedynie z większym udziałem pozycji dotyczących nowoczesnych technologii geoinformatycznych. W dalszym ciągu jest kwartalnik, a teraz półrocznik kroniką naszego życia kartograficznego, w tym oczywiście wszelkich poczynań Oddziału Kartograficznego PTG, zarówno w formie okresowych sprawozdań z działalności, jak i szczegółowszych relacji z wszystkich imprez organizowanych przez Oddział lub z jego udziałem. Ukazało się dotychczas 88 takich sprawozdań (przeciętnie co najmniej jedno w każdym numerze), z których wybrano i zestawiono w Załączniku 2 komplet corocznych sprawozdań kolejnych przewodniczących lub sekretarzy zarządu. Należy jeszcze przypomnieć, że w lipcu 2010 roku zakończyła się trwająca prawie 42 lata współpraca Polskiego Towarzystwa Geograficznego i Polskiego (do 1991 r. Państwowego) Przedsiębiorstwa Wydawnictw Kartograficznych jako współwydawców „Przeglądu”. W związku z radykalnymi zmianami, jakie nastąpiły w tej spółce akcyjnej, doszło wówczas do podpisania porozumienia, w wyniku którego Polskie Towarzystwo Geograficzne stało się wyłącznym wydawcą „Polskiego Przeglądu Kartograficznego”.
Z inicjatywy redakcji kwartalnika w 2008 r. zaczęła ukazywać się nowa seria pt. „Biblioteka Polskiego Przeglądu Kartograficznego”, redagowana przez Beatę Konopską i Jacka Pasławskiego. Dotychczas ukazały się trzy tomy – inauguracyjny, będący pokłosiem sesji z okazji stulecia słynnego Atlasu geograficznego Eugeniusza Romera (W stulecie Atlasu... 2008, ryc. 6), drugi na początku 2010 roku, zawierający charakterystykę i dokumentację dorobku poprzedniczki i inicjatorki powołania Oddziału – Komisji Kartograficznej PTG (J. Ostrowski 2009) oraz trzeci i jak dotąd ostatni z 14 przeredagowanymi referatami wygłoszonymi w czasie XXV Konferencji Historyków Kartografii w Poznaniu we wrześniu 2011 roku (Dawne mapy... 2011). 

*

Od kilku lat obserwujemy w Oddziale rozwijanie nowych – obok już wypróbowanych – form działalności. Należy tu wymienić przede wszystkim cieszące się znacznym powodzeniem w większości ośrodków kształcenia kartografów ogólnopolskie konkursy prac magisterskich z zakresu kartografii i geoinformacji, organizowane z inicjatywy Beaty Medyńskiej-Gulij z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pierwszy konkurs odbył się właśnie na tej uczelni w maju 2009 r., drugi na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w maju 2010 r., trzeci na Uniwersytecie Wrocławskim w maju 2011 r., czwarty na Politechnice Warszawskiej w czerwcu 2012 r., piąty ponownie na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w maju 2013 r., szósty ponownie na Uniwersytecie Wrocławskim w maju 2014 r., siódmy w Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie w maju 2015 r., ósmy po raz trzeci na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, z tym że pierwszy raz ze zmienionym zakresem, a tym samym i tytułem jako Ogólnopolski Konkurs Prac Magisterskich, Inżynierskich i Licencjackich z Zakresu Kartografii i Geoinformacji, wreszcie dziewiąty po raz drugi na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w maju 2017 roku. Kierowano się przy tym zasadą, że gospodarzem każdego kolejnego konkursu jest uczelnia zdobywcy pierwszej nagrody w poprzednim roku.
Podobnie jak Komisja przed 2000 rokiem, również Oddział aktywnie uczestniczył w niektórych ogólnopolskich zjazdach Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Ze szczególnym zainteresowaniem spotkały się zorganizowane przez wrocławski zarząd warsztaty dla nauczycieli geografii w czasie LVII Zjazdu PTG w Białowieży we wrześniu 2008 roku (J. Pasławski 2008).
Najnowszą inicjatywą Oddziału jest ustanowienie w 2016 r. tytułu „Ambasadora Kartografii”, nadawanego osobom niezwiązanym zawodowo z tą dyscypliną, ale mającym osiągnięcia w działalności na rzecz promocji kartografii, wspierania jej rozwoju oraz promocji map i innych produktów, będących wytworem pracy kartografa. Trzy pierwsze takie tytuły przyznano pani prezes wydawnictwa Nowa Era Magdalenie Duszyńskiej-Walczak (ryc. 7), emerytowanemu dyrektorowi Roztoczańskiego Parku Narodowego Zdzisławowi Strupieniukowi oraz archiwiście i historykowi Andrzejowi Tomczakowi, emerytowanemu profesorowi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
*
Współpraca Oddziału z innymi instytucjami i organizacjami to tradycyjnie już organizowanie konferencji i szkół wspólnie z katedrami i zakładami kartografii wyższych uczelni, a do połowy 2010 roku wspólne z PPWK S.A. wydawanie „Polskiego Przeglądu Kartograficznego”. Systematyczne kontakty zostały nawiązane od samego początku z „bratnim” Stowarzyszeniem Kartografów Polskich, do którego zresztą należy, a nawet aktywnie w nim działa część członków Oddziału. Przejawiały się one w organizowaniu wspólnych spotkań informacyjnych z uczestnikami konferencji i szkół, a w styczniu 2009 roku zostały przypieczętowane zawarciem oficjalnego porozumienia i powołaniem Zespołu Porozumiewawczego Oddziału Kartograficznego PTG i Stowarzyszenia Kartografów Polskich złożonego z zarządów obu organizacji (J. Bac-Bronowicz, W. Spallek 2009).
W 2016 r. została przywrócona tradycja odbywających się już w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku i organizowanych wówczas przez Sekcję Kartograficzną Oddziału Warszawskiego otwartych zebrań dla wszystkich zainteresowanych zaproponowaną tematyką. Tym razem przyjęły one formę otwartych seminariów naukowych, organizowanych wspólnie z Zakładem Geoinformatyki, Kartografii i Teledetekcji Uniwersytetu Warszawskiego. W roku akademickim 2016/2017 odbyły się cztery takie seminaria, poświęcone kolejno historii i dorobkowi Komisji i Oddziału Kartograficznego PTG, mapom historycznym dla niewidomych, modelowi generalizacji map statystycznych oraz nowej koncepcji mapy hydrograficznej Polski w skali 1:50 000. Spotkały się one z dużym zainteresowaniem i będą z pewnością kontynuowane w następnym roku akademickim.

*

Za istotny wkład Oddziału Kartograficznego we współpracę międzynarodową należy uznać aktywne i skuteczne włączenie się jego trzech ostatnich zarządów w przygotowania krajowego etapu konkursów kartograficznych prac dzieci im. Barbary Petchenik odbywających się co dwa lata w czasie konferencji Międzynarodowej Asocjacji Kartograficznej. Dzięki zaangażowaniu się w tę sprawę wrocławskiego zarządu, na konkurs towarzyszący XXIII Międzynarodowej Konferencji Kartograficznej w Moskwie w sierpniu 2007 roku wysłaliśmy po raz pierwszy prace dzieci ze Śląska i to one właśnie zdobyły tam dwie zasłużone nagrody. Od tego czasu przedstawiciele Oddziału biorą systematycznie udział w organizowaniu kolejnych konkursów najpierw na szczeblu krajowym, a następnie w wyborze najlepszych pięciu prac, wysyłanych na konferencje MAK – ostatnio na XXVIII Międzynarodową Konferencję Kartograficzną w Waszyngtonie w lipcu 2017 roku.

Dobrą okazją do wykazania swojej aktywności miał Oddział Kartograficzny włączając się w obchody Międzynarodowego Roku Mapy, ustanowionego przez Międzynarodową Asocjację Kartograficzną na lata 2015 i 2016. Już na początku 2015 r. z inicjatywy przewodniczącego Oddziału Marka Baranowskiego został powołany Krajowy Komitet Obchodów Międzynarodowego Roku Mapy, a Instytut Geodezji i Kartografii otworzył specjalną stronę internetową, zawierającą m.in. pełną listę 86 imprez – konferencji, wystaw, odczytów, sesji, konkursów, pikników itp. zorganizowanych w ramach jego krajowych obchodów, często przez członków Oddziału Kartograficznego. Obchody te były również propagowane w polskich mediach, w tym na łamach suplementu „Polish Cartographical Review”, w którym ukazały się relacje z kilku imprez oraz obszerne podsumowanie przebiegu Międzynarodowego Roku Mapy w naszym kraju (M. Baranowski 2017).

*

Jak widać z powyższego zwięzłego przeglądu, Oddział Kartograficzny PTG w pierwszych siedemnastu latach swojej działalności może poszczycić się znacznymi osiągnięciami i liczącym się dorobkiem publikacyjnym, w czym wyróżnia się wśród innych oddziałów Towarzystwa. Sukcesy te zawdzięcza Oddział Kartograficzny zaangażowaniu swoich kolejnych zarządów oraz redakcji odziedziczonego po Komisji Kartograficznej kwartalnika, przy liczącym się wsparciu kilku instytucji z zewnątrz. O docenieniu wieloletniej aktywności i zasług niektórych członków Oddziału świadczą przyznane im Medale Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Otrzymali je kolejno Henryk Górski (2002), Władysław Pawlak (2004), Jacek Pasławski (2007) i Jerzy Ostrowski (2009).
Musimy jednak pamiętać, że obok aktywności nielicznej grupy „działaczy” Towarzystwa mamy do czynienia z dość bierną postawą zdecydowanej większości liczącego kilkaset osób środowiska czynnych geografów kartografów średniego i młodego pokolenia. Przyciągnięcie do systematycznej pracy w Oddziale chętnych i energicznych przedstawicieli tego właśnie pokolenia powinno stać się jednym z ważniejszych zadań władz Oddziału Kartograficznego, od tego bowiem zależy przyszłość mającego za sobą piękne tradycje zespołu.
 

 

 

 

 

 

 

.